Wiedza

Poniższe materiał przedstawia podstawowe informację dotyczące zagrożeń wynikających z pracy na halach produkcyjnych, gdzie odbywa się spawanie oraz pewne rozwiązania zapewniające bezpieczeństwo dla spawacza – opracowanie 3M Poland.

OCHRONA SPAWACZA ŁĄCZY W SOBIE KILKA ELEMENTÓW Z ZAKRESU OCHRONY INDYWIDUALNEJ – OCHRONĘ WZROKU, OCHRONĘ UKŁADU ODDECHOWEGO I OCHRONĘ TWARZY. Dlatego tak ważny jest dobór i inwestycją w odpowiednią przyłbicę spawalniczą.

1. Ochrona wzroku – automatyczne filtry spawalnicze (ADF)

Ochrona oczu, która zwiększa wydajność
Kluczową cechą automatycznych filtrów spawalniczych 3M Speedglas (ADF) jest stały charakter ich działania. Zapewniają one widoczność na stałym komfortowym poziomie. Zapewniają stałą ochronę przed promieniowaniem ultrafioletowym oraz podczerwonym (UV/IR). Filtry automatycznie przełączają się ze stanu zaciemnionego na jasny dokładnie we właściwym momencie.

Większa swoboda ruchów
Filtry spawalnicze Speedglas eliminują również ucisk na szyję, który występuje, gdy spawacz opuszcza i podnosi przyłbicę, a jednocześnie ogromnie zwiększają precyzję umiejscowienia elektrody. Dzięki temu spoiny rzadziej wymagają szlifowania i poprawiania. Ponadto spawacz może pracować w ciasnych miejscach, przez cały czas korzystając z ochrony oczu i twarzy. Filtry zapewniają stałą i dobrą widoczność, ułatwiając wykonanie spoin nawet w trudno dostępnych miejscach.

Jak szybko zwracają się koszty przyłbicy spawalniczej Speedglas™?
Jeżeli dochodowość definiuje się w kategoriach ochrony, koszty przyłbicy zwracają się już po jednym dniu. Jednak „ochrona” jest czasem trudna do oszacowania. Porównanie dochodowości jest łatwiejsze przy użyciu kryteriów, takich jak efektywność i jakość spoin. Badania wykazały, że stosowanie automatycznych filtrów Speedglas pozwala na znaczne zwiększenie wydajności. Dzięki stałej widoczności spawacz pracuje szybciej i ma większą swobodę ruchów, a to pozwala na bardziej precyzyjne umiejscowienie elektrod. Większość nieudanych pierwszych spawów może zostać wyeliminowana. A mniej nieudanych spoin to mniej szlifowania oraz wyższa ogólna jakość.

Zalecane stopnie zaciemnienia zgodnie z normą EN 379:2003

2. Ochrona układu oddechowego

Firma 3M oferuje bogaty asortyment środków indywidualnej ochrony dróg oddechowych, które zapewniają niezrównany komfort i ochronę w najtrudniejszych warunkach.

Jak należy korzystać z tych wskazówek:
Należy upewnić się, jaki materiał ma być spawany oraz jaki proces spawania ma zostać użyty. Poziomy stężenia zanieczyszczeń zależą od warunków wentylacji w miejscu pracy. Wybierz właściwy opis środowiska pracy, aby określić najbardziej odpowiedni typ ochrony układu oddechowego.*

Wskazówki dotyczące doboru elementów oczyszczających

Kod Typ filtra
E Kwaśne gazy.
A Pary organiczne, temperatura wrzenia > 65 °C.
AX Pary organiczne, temperatura wrzenia < 65 °C.
P Filtr cząstek stałych.
B Gazy nieorganiczne.

Uwagi
H = Substancja chemiczna może być wchłaniana przez skórę.
K = Substancja chemiczna potencjalnie rakotwórcza.
S = Substancja chemiczna może powodować uczulenie.

1. Argon i hel są obojętnymi gazami, które na ogół nie są pochłaniane przez kanistrowe pochłaniacze gazów.
Gazy te same w sobie nie są niebezpieczne, ale w miejscach o ograniczonej przestrzeni mogą wypierać tlen z powietrza.

2. Ozon nie jest dobrze filtrowany przez pochłaniacze absorpcyjne. Jednak ozon ponownie przekształca się w normalny tlen przy zetknięciu z dużymi powierzchniami ciał stałych. Stosowanie przyłbicy spawalniczej Speedglas lub wizjera z systemem Adflo (z filtracją cząstek stałych) ograniczy narażenie na ozon.

3. Chemiczne składniki dymów spawalniczych o bardzo niskich limitach dopuszczalnego narażenia w miejscu pracy mogą być szczególnie niebezpieczne. Czasami najlepszą formą zabezpieczenia przed tymi składnikami jest zastosowanie powietrza aparatu wężowego sprężonego powietrza.

4. W razie wątpliwości należy zawsze skorzystać z profesjonalnej porady osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo pracowników.
Podane dopuszczalne wartości narażenia w miejscu pracy (Occupational Exposure Limits – OELs) są  zgodne z wymogami bezpieczeństwa obowiązującymi w danym kraju.

Często zadawane pytania o dymach spawalniczych

1) Który ochronnik zastosować podczas spawania stali nierdzewnej?
W przypadku spawania stali nierdzewnej metodami MIG lub MMAW dymy spawalnicze często zawierają cząstki stałe chromu i niklu (bardziej toksyczny jest chrom). Ochronnik z filtrem cząstek stałych zapewnia znakomitą ochronę przy spawaniu tego rodzaju. Spawanie metodą TIG na ogół nie przyczynia się do wytworzenia znacznej ilości dymów spawalniczych, ale powoduje wytworzenie dużych ilości gazu ozonowego. Cięcie i spawanie plazmowe powodują wzrost temperatury, która może emitować szkodliwe tlenki azotu.

2) Czy ochrona układu oddechowego jest konieczna podczas spawania zwykłej stali?
Mimo że dymy wydostające się ze zwykłej stali nie należą do najbardziej niebezpiecznych, nie są też nieszkodliwe. Zawierają one, między innymi, tlenki żelaza, które mogą wywołać pylicę żelazową (przewlekłe zapalenie płuc). Podczas spawania metodami MIG/MAG lub elektrodą dochodzi do znacznej emisji pyłów, zatem konieczne jest zastosowanie zarówno maski filtrującej, jak i odpowiedniej wentylacji pomieszczenia. Podczas spawania zwykłej stali, zaleca się stosowanie maski z filtrem cząstek stałych.

3) Jaki system ochrony układu oddechowego jest niezbędny w przypadku spawania materiałów poddanych obróbce powierzchniowej?
Spawanie materiałów poddanych obróbce powierzchniowej może spowodować uwolnienie wielu niebezpiecznych zanieczyszczeń. W przypadku spawania stali galwanizowanej uwalniane są cząsteczki tlenku cynku. Mogą one powodować gorączkę cynkową (zatrucie oparami cynku). Szczególną ostrożność należy zachować podczas spawania malowanych powierzchni, ponieważ wiele farb może wydzielać bardzo niebezpieczne substancje zanieczyszczające powietrze. Podczas spawania stali galwanizowanej lub pokrytej uprzednio podkładem z ołowiu zalecamy stosowanie maski filtrującej z filtrem cząstek stałych, który można połączyć z filtrem przeciw przykrym zapachom, aby zminimalizować nieprzyjemną woń. Jeżeli materiał został pokryty farbą dwuskładnikową lub zaizolowany poliuretanem, należy skontaktować się z osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo pracowników. Istnieje duże ryzyko kontaktu z izocyjanianami, które są bardzo niebezpiecznymi związkami w przypadku wdychania, ponieważ są trudne do wykrycia. W takich przypadkach zaleca się stosowanie systemu zasilanego sprężonym powietrzem.

4) Jaka ochrona układu oddechowego jest niezbędna w miejscach o ograniczonej przestrzeni?
W przypadku spawania w słabo wentylowanych miejscach o ograniczonej przestrzeni – gdzie istnieje możliwość nagromadzenia się większej ilości zanieczyszczeń oraz/lub zmniejszenia się ilości tlenu – sugeruje się stosowanie systemu zasilanego sprężonym powietrzem, niezależnie od metody spawania. System zasilany sprężonym powietrzem dostarczy powietrza do oddychania o odpowiedniej jakości, spawacz może więc być spokojny, że otrzymuje wystarczającą ilość tlenu oraz wysoki poziom ochrony przed zanieczyszczeniami gazowymi i cząstkami stałymi. Nigdy nie należy używać masek z wymuszonym przepływem powietrza lub zasilanych sprężonym powietrzem w warunkach bezpośrednio niebezpiecznych dla życia i zdrowia (immediately dangerous to life or health – IDLH). W razie wątpliwości należy zawsze konsultować się z osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo pracowników!

5) Czy gazy ochronne i elektrody stopowe mają wpływ na środowisko robocze?
Podczas spawania metodami MIG oraz TIG jako gazów ochronnych używa się gazów szlachetnych argonu i helu. Żaden z tych gazów nie jest uznawany za niebezpieczny, ale oba mogą w obszarach niewietrzonych wytrącać cząsteczki tlenu. W takich przypadkach wymagany jest  system zasilany sprężonym powietrzem. Podczas spawania metodą MAG jako gazu ochronnego używa się dwutlenku węgla lub mieszaniny dwutlenku węgla oraz gazu szlachetnego. Części gazu ochronnego mogą ulec przekształceniu w tlenek węgla, kiedy dostaną się do powietrza, dlatego też wokół łuku spawalniczego mogą się utworzyć duże ilości tego związku. Filtr nie chroni przed tlenkiem węgla. Jeżeli wentylacja jest zła, należy monitorować poziom tlenu i zastosować system zasilany sprężonym powietrzem. Elektrody stopowe są powszechne podczas spawania metodą MAG. Stopy często zawierają mangany lub krzemiany. Oznacza to, że w trakcie spawania do otaczającego powietrza przedostają się znaczne ilości tlenków manganu i krzemianów. Ochronnik z filtrem cząstek stałych zazwyczaj zapewnia wystarczającą ochronę przed cząstkami stopów.

6) Kiedy tworzy się ozon?
Podczas spawania aluminium wytwarzane są nie tylko cząstki stałe tlenku glinu, ale także gaz ozonowy wskutek działania promieniowania UV powstającego w procesie rozpadu cząsteczek tlenu pod wpływem łuku spawalniczego. Ozon wytwarzany jest również w trakcie spawania stali nierdzewnej metodą TIG. Po pewnym czasie ozon ponownie przekształca się w tlen, przy czym proces ten zostaje przyspieszony, gdy ozon wchodzi w kontakt z powierzchniami ciał stałych. Ozon nie może zostać odfiltrowany z otaczającego powietrza, może się jedynie z powrotem przekształcić w tlen. Aby przy niższych stężeniach zredukować ilość ozonu przedostającą się do spawacza, wystarczy zastosować ochronnik z filtrem cząstek stałych. Wynika to z faktu, że filtr cząstek stałych (który posiada dużą powierzchnię) oraz wąż oddechowy pomagają katalizować przekształcanie się ozonu z powrotem w tlen. Przy wyższych stężeniach warto dodać pochłaniacz gazowy, który zapewni dodatkową dużą powierzchnię granulek węgla, na której nastąpi dalsza redukcja ozonu.

7) Co to są gazy azotowe?
Dwutlenek azotu i tlenek azotu stanowią przykłady gazów azotowych, które powstają w trakcie spawania przy dużym natężeniu i wysokich temperaturach. Gazy azotowe powstają w wyniku powietrznej reakcji pomiędzy azotem oraz tlenem. W dużych stężeniach są one niebezpieczne dla układu oddechowego, np. podczas spawania w źle wentylowanych zamkniętych przestrzeniach. W takich przypadkach zaleca się stosowanie systemu zasilanego sprężonym powietrzem.

3. Ochrona twarzy

Klasyfikacja wytrzymałości mechanicznej

Zainteresował Cię artykuł?
Może chcesz, byśmy dobrali dla Ciebie odpowiednie  rozwiązanie?
Skontaktuj się z nami za pomocą poniższego formularza.